7. Sürdürülebilir Gıda Zirvesi başladı

Türkiye Besin Sanayii Patronları Sendikası (TÜGİS) Genel Sekreteri Kaan Sidar, “Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) raporlarına nazaran, dünyada yıllık üretilen 4 milyar ton besinin yalnızca 2,7 milyar tonu tüketime gidiyor, 1,3 tonu ise çöpe atılıyor. Bunun mali pahası yaklaşık 1 trilyon dolar.” dedi.

Tarım ve Orman Bakanlığı dayanağıyla, Sürdürülebilirlik Akademisi ve TÜGİS iş birliğinde düzenlenen 7. Sürdürülebilir Besin Doruğu başladı.

Açılışı Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından yapılan çevrim içi dorukta, dünyadan ve Türkiye’den bölümün önde gelen isimleri besin güvenliğini ele alacak.

Dorukta konuşan TÜGİS Genel Sekreteri Kaan Sidar, besin güvenliğinin ehemmiyetine dikkati çekerek, aktiflik çerçevesinde daha verimli, kapsayıcı, güçlü ve sürdürülebilir tarım-gıda sistemlerine dönüşümün yolları ve metotlarının ele alınacağını söyledi.

Kovid-19 sürecinin tüm dünyadaki sürdürülebilirliğe tesirlerine değinen Sidar, şunları kaydetti:

“Birleşmiş Milletler’in yayımladığı rapor; iklim değişikliğinin yaygın, süratli ve ağır olduğu ikazıyla artık memleketler arası bir sorun olmaktan öte uluslar üstü bir sorun olduğu konusunda tüm tereddütleri ortadan kaldırmıştır. Dünyada doğal kaynaklar ve biyolojik çeşitlilik üzerindeki baskılar artarken, iklim değişikliğinin ana etkileyici faktörü olarak besin sistemlerinin ekonomik, toplumsal ve çevresel istikametten sürdürülebilir ve üretken olması üzerindeki tartısı gitgide yoğunluk kazanmaktadır. Besin sistemimiz, dünyadaki sera gazı salınımlarının yüzde 30’undan sorumlu ve bu, global ısınmanın hem nedeni hem de sonucu. Bu, yiyip içtiklerimizin ve beslenme biçimimizin iklim değişikliği üzerinde ne derece tesirli olduğunu göstermesi bakımından son derece değerli.

Birleşmiş Milletler bilgilerine nazaran, 2021’de 7,9 milyar olan dünya nüfusu 2064 yılında 9,7 milyar olacak. Bunun yanında büyüyen orta sınıf nedeniyle çeşitlenmiş besine talep artacak. Mevcut sistem, bu şartlara yanıt vermekten çok uzak. Su kaynaklarımız süratle tükeniyor, doğayı kirletiyoruz. Beklenmeyen şoklar ki bunlar ortasında salgınlar, savaşlar ve savaşların neden olduğu göçler sayılabilir. Besin sistemimiz bunlar karşısında kırılgan.”

“Değişen dünyamızda global besin sisteminin ivedilikle yenilenme gereksinimi var”

Kaan Sidar, yeni tarım ve besin sisteminin sürdürülebilirlik, yüksek verimlilik, besleyici ve sağlıklı eser ile kapsayıcılık temel gayelerini dikkate almasının artık kaçınılmaz olduğunu vurguladı.

Değişen dünyada global besin sisteminin hemen yenilenme gereksinimi olduğuna işaret eden Sidar, bunun yalnızca siyasetler ve kurumlar açısından değil, tıpkı vakitte toplumsal, ticari ve teknoloji taraflarıyla de bir mecburilik olduğunu söyledi.

Sidar, bilimin tüm bu değişimde besin sistemine hakikat biçimde entegre olma ve misyon alma konusunda ana öge olması gerektiğini belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Tarım alanlarının daraldığı ve insan nüfusunun giderek arttığı dünyamızda besin israfı ve kaybı her zamankinden daha çok değer kazanmış durumda. Üretilen besinin fonksiyonunu yerine getirmeden atığa dönüşmesine genel manada ‘gıda israfı’ diyoruz. FAO raporlarına nazaran, dünyada yıllık üretilen 4 milyar ton besinin yalnızca 2,7 milyar tonu tüketime gidiyor, 1,3 tonu ise çöpe atılıyor. Bunun mali pahası yaklaşık 1 trilyon dolar.

Yeniden FAO sayılarına nazaran, Türkiye, dünya genelindeki besin israfı sıralamasında kişi başına yıllık 93 kilogram ile 10 ülke ortasında 3’üncü sırada yer alıyor. Su kaynaklarının problemsizce israf edilmesi de farklı bir sorun. Su olmadan besin da olmaz. Bu hususta da acil bir hareket planının yürürlüğe konulması gerekiyor.”

“Önlemler alınmazsa insanoğlu, kendi geleceğini kendi eliyle sürdürülemez hale getirecek”

Sürdürülebilirlik Akademisi Lideri Murat Sungur Bursa da son periyotta AB’nin başlatmış olduğu Yeşil Mutabakat ve ona bağlı olarak Türkiye’nin yayınlamış olduğu Yeşil Mutabakat Hareket Planı çerçevesinde en değerli aktiflik başlıklarından bir adedinin besin dalı olduğunu vurguladı.

Bursa, şunları kaydetti:

“Biliyoruz ki besin dalının geleceğini şayet sürdürülebilir kılamazsak en temel muhtaçlık unsurlarından olan besin, bir süre sonra dünyanın sürdürülebilirliğinin en kıymetli sorun başlığı haline gelecek. Paris İklim Mutabakatı’na ülkemizin taraf haline gelmesiyle ilgili bir değerli başlığın altını çizmek istiyorum. Dünyada bilhassa ülkemizde afet denildiği vakit, doğal afet denildiği vakit, doğal afet kayıpları denildiği vakit, akla gelen sarsıntı… Bu olağan fakat dünyadaki tüm afetlerde alt alta istatistik yapıldığında, afetlerin toplamının yüzde 91’inin iklim kaynaklı olduğunu görüyoruz. Afet ziyanları alt alta toplandığı vakit dünyadaki toplamının yüzde 77’si iklim kaynaklı. Türkiye, iklim değişikliği ile ilgili ziyan görecek ülkeler içerisinde listenin giderek tırmanan ülkelerinden bir tanesi. İnsan aklını, bilimi ve teknolojiyi kullanarak gerçek adımlar, gerçek ilkesel kararları aksiyona geçirerek, bu başlıkların hepsinin altını hakikaten doldurarak ve uzun vadeli düşünerek gelecek jenerasyonlara sürdürülebilir besin sistemlerini sunmamız gerekiyor. Yoksa insanoğlu, kendi geleceğini kendi eliyle sürdürülemez hale getirecek.”