EnKarNe uzlaşı raporu: Tip 2 diyabet sıklığı dünyada artıyor

Türkiye‘de 8 milyon insanı etkilediği kestirim edilen Tip 2 diyabet hastalığına yönelik ‘Diyabette Kardiyovasküler ve Renal Komplikasyonların Önlenmesi, Tanısı ve Tedavisi için Endokrinoloji Kardiyoloji Nefroloji (EnKarNe) Uzlaşı Raporu’ yayınlandı. EnKarNe uzlaşı raporuna nazaran; Tip 2 diyabet sıklıgı dünyada artıyor.

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD), Türk Kardiyoloji Derneği (TKD), Türk Nefroloji Derneği (TND) ve Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği (THBHD) tarafından hazırlanan raporun sonuçları basın toplantısıyla açıklandı. Basın toplantısına Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD)Diyabet Çalışma Kümesi Lideri Prof. Dr. Serpil Salman, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD) Genel Sekreteri Prof. Dr. Sibel Güldiken, Türk Kardiyoloji Derneği (TKD) İdare Konseyi Üyesi Prof. Dr. Ahmet Yıldız, Türk Kardiyoloji Derneği (TKD) Gözetici Kardiyoloji ve Aterskleroz Çalışma Kümesi Lideri Prof. Dr. Öner Özdoğan, Türk Nefroloji Derneği (TND) Eski Lideri Prof. Dr. Kenan Ateş, Türk Nefroloji Derneği (TND) Lideri Prof. Dr. Alaattin Yıldız ve Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği (THBHD) İdare Şurası Üyesi Prof. Dr. Ülver Derici katıldı.

Rapor ile Tip 2 diyabet hastalığının multidisipliner bakış açısıyla hakikat idaresinin sağlanması, böylelikle hastalığın yarattığı sıhhat meselelerinin ve topluma getirdiği maliyetlerin önlenmesi amaçlanıyor. Rapor dört farklı dernekten dokuz bilim insanı tarafından hazırlandı. EnKarNe Uzlaşı Raporu, Türkiye’de endokrinoloji, kardiyoloji ve nefroloji disiplinlerinin Tip 2 diyabet hastalığına yönelik olarak ortaklaşa hazırlanan birinci uzlaşı raporu olma özelliğini taşıyor.

“AVRUPA’DA BİRİNCİ SIRADAYIZ”

Basın toplantısında konuşan Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD) Diyabet Çalışma Kümesi Lideri Prof. Dr. Serpil Salman Diyabetin Türkiye’de çok yaygın olduğunu söyleyerek kelamlarına şöyle devam etti:

“Türkiye Avrupa’da diyabette birinci sırada. Tıpkı vakitte diyabet için en fazla para harcamak zorunda kalan ülkelerden biriyiz. Diyabet yaşı giderek düşüyor. Çocukluk çağında Tip 2 görebilir olduk. Kilo fazlalığı ve hareketsiz ömür büyük bir sorun. Son 20 yıldır bu bahisle ilgili ihtarlar yapılıyor. Fakat diyabet pandemisi sürat kesmeden devam ediyor.”

“HASTA SİSTEMLİ TAKİP EDİLMEZSE KÖR OLABİLİR”

Çocukların mesken yemekleri, zerzevat yüklü beslenme ve hareketli bir hayatı sürdürmeleri gerektiğini kaydeden Salman, “Sigaradan uzak durmalıyız. Ömür biçimimizi değiştirerek diyabeti önleyebiliriz. Hareketsizlik ve ömrün uzaması diyabeti artıran sebeplerin başında geliyor. İnsan ömrü uzadıkça diyabetli sayımız artıyor. Ailede ne kadar çok diyabetli varsa öbür aile bireylerinin diyabetli olma oranı artıyor. Sistemli beslenerek ve spor yaparak diyabet sayısını yarı yarıya indirebiliriz. Diyabet gözleri önemli oranda etkiliyor. Hasta nizamlı takip edilmemesi halinde kör olabilir. Diyabetli bir hastada kalp damar ve böbrek hastalıkları en kıymetli sorunlarımızdan” dedi.

“ŞEKERE BAĞLI BÖBREK HASTALIĞININ BİRİNCİ BULGUSU İDRAR TAHLİLİ”

Türkiye’de 8 milyon beşerde şeker hastalığı olduğunu vurgulayan Türk Nefroloji Derneği (TND) Lideri Prof. Dr. Alaattin Yıldız, “Diyabet hastalığının ziyan verdiği en değerli organlardan biri de böbrekler. Şeker hastalığı sinsi bir hastalıktır. Hastaların yüzde 50’si şeker hastası olduğunu bilmiyor. Bu hastaların birçoklarında böbrek ziyan görmüş oluyor. Diyabet hastalığının erken teşhis edilmesi böbrek sıhhati açısından da çok kıymetli. Şekere bağlı böbrek hastalığının birinci bulgusu idrar analizidir. Böbrek hasarını idrardaki protein kaçağının saptanmasıyla belirleyebiliriz. Böbrek hasarı erken saptanırsa, böbrek hastalığının ilerleme suratı yavaşlatılabilir. Şeker tanısı konulduğu anda hastalar kesinlikle idrar analizini yaptırmalıdır” diye konuştu.

“AĞRI KESİCİLERİN UZUN MÜDDET KULLANILMASI BÖBREK YETMEZLİĞİNİ NEDEN OLUYOR”

Şeker denetiminin yanında kan basıncının da değerli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Alaattin Yıldız kelamlarını şöyle noktaladı:

“Hastanın kan basıncı yüksek olduğu vakit bütün böbrek hastalıkları çok daha süratli ilerliyor. İlaçlar sistemli kullanılarak protein kaçağı denetim altına alınabilir. Ağrı kesici ilaçlar böbrek açısından son derece risk tabir ediyor. Ağrı kesicilerin uzun müddet kullanılması böbrek yetmezliğine neden oluyor.”

“TÜRKİYE EN FAZLA HARCAMA YAPAN ÜLKE KONUMUNDA”

Rapora nazaran; Tip 2 diyabet görülme sıklığında Avrupa ülkeleri ortasında birinci sırada yer alan Türkiye, birebir vakitte Avrupa ülkeleri ortasında bu hastalık için en fazla harcama yapan ülke pozisyonundadır. Hastalığın yarattığı maliyetin yaklaşık yüzde 75’ini diyabetin komplikasyonları -yani organlara verdiği zararlar- için yapılan harcamalar oluşturuyor. Diyabete bağlı ölümlerin ve hastada oluşan ziyanların en değerli nedenleri ortasındaysa diyabet sebebiyle gelişen kalp ve böbrekle ilgili hastalıklar (kardiyak ve renal komplikasyonlar) yer alıyor.

“TİP 2 DİYABET SIKLIĞI DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE GİDEREK ARTIYOR”

İçinde bulunduğumuz yüzyılda kronik ve bulaşıcı olmayan hastalıkların çok kıymetli sıhhat meseleleri olduğu tabir edilen raporda, giderek daha fazla kalori alan, daha az güç harcayan, uyku uyanıklık istikrarı bozulan, kimyasal kirleticilere daima maruz kalan insanın genetik yapısının, değişen etraf ve hayat şartlarına kâfi ahenk göstermediği tespiti yapılıyor. Tüm bu faktörlere bağlı olarak obezite, hipertansiyon, dislipidemi ve bu hastalıkların çoğunlukla bir ortada bulunduğu Tip 2 diyabet sıklığı dünyada ve ülkemizde giderek artıyor.

“HASTALARIN YAKLAŞIK YÜZDE 30-40’INDA BÖBREK HASTALIĞI GELİŞİYOR”

Raporda Tip 2 diyabet hastalığına ait kıymetli bilgiler şöyle vurgulanıyor:

“Yapılan çalışmalar hem ülkemizde (TURDEP-2 Çalışması) hem de dünyada, her iki diyabetliden birinin şimdi teşhis almadığını gösteriyor. Diyabetli bireylerde başka organları etkileyen hasarların gelişmesini önlemek için kan şekerini denetim altında tutmak son derece değerli.  Yalnızca kan şekeri denetimi ile diyabetin kalp ve böbrek ile ilgili sonuçlarını bütünüyle önlemek mümkün olmuyor.

Diyabetli bireylerde en sık görülen kalp-damar hastalıkları; koroner arter hastalığı, periferik arter hastalığı, inme ve sistolik/diyastolik kalp yetersizliği olarak sıralanıyor. Kalp sebepli ölümlerin nedeni olarak öncelikle kalp damar tıkanıklıkları düşünülse de olguların değerli bir kısmında damar tıkanıklığı değil, kalp yetersizliği üzere kalbin işlev bozukluklarıyla seyreden hastalıklar vefata neden oluyor. Diyabet, kronik böbrek hastalığının (KBH) en sık görülen nedeni olarak tanımlanıyor. Diyabetli bireylerde KBH riski diyabetli olmayanlara kıyasla en az iki kat artmış bulunuyor ve hastaların yaklaşık yüzde 30-40’ında böbrek hastalığı gelişiyor. Türkiye’de 2020 yılı böbrek kayıt sistemi raporuna nazaran, Türkiye’de 2020 yılında hemodiyalize yeni başlayan hastaların yüzde 36,6’sının diyabeti mevcuttur.”

Diyabette Kardiyovasküler ve Renal Komplikasyonların Önlenmesi, Tanısı ve Tedavisi için Endokrinoloji Kardiyoloji Nefroloji (EnKarNe) Uzlaşı Raporu’nda, diyabetli bireylerin hastalık ve tedavi idaresinde uyulması gereken kurallar şöyle sıralanıyor:

“Diyabetli bireyde eşlik eden hastalık ve risk faktörlerinin tespiti. Eşlik eden hastalıkların taranması Kardiyoloji ve Nefroloji’ye konsültasyonu istenilmesi gereken durumlar. Tedavi gayelerinin belirlenmesi ve ömür biçimi düzenlemeleri ve akılcı tıbbi tedavi”

Demirören Haber Ajansı / Semra Demir – Son Dakika Haberleri