Meme Kanserli Hastalar bu belirtilere dikkat

Mevzu ile ilgili bilinmesi gerekenleri Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Özkan Demirhan anlattı.

Bildiğimiz üzere akciğeri saran zara plevra denir. Akciğerin üzerindeki zara visseral plevra göğüs duvarını saran zara da pariyetal plevra denir. Bu zarlar ortasında kalan boşluğa plevral boşluk denmektedir. Kimi durumlarda plevral aralıkta sıvı birikimi olur. Kansere bağlı sıvı birikiminin en sık nedeni akciğer kanseri ikinci sırada göğüs kanseri gelmektedir.Meme kanserine bağlı plevral aralıkta sıvı birikimi olduğu vakit kalp zarı yani perikard içinde de sıvı birikimi olmakta buna da perikardiyal efüzyon denmektedir.

Göğüs kanserinde plevral ve perikardial boşlukta neden sıvı birikimi olur?

Olağanda plevral aralıkta minimal plevral sıvı bulunmaktadır ve bu sıvı belli bir istikrar içinde üretimi ve emilimi olmaktadır. Göğüs kanserine bağlı plevral aralıkta sıvı birikiminde ya sıvı üretimi fazladır yahut plevradaki sıvının emilimini sağlayan zarlardaki drenaj yolu tıkanmıştır. Onu tespit etmek mümkün değildir. Perikardiçinde sıvı birikimi ise göğüs kanserine bağlı görülen radyoterapi, kanserin perikard tutulumuve bazen de reaksiyonel olarak sıvı birikimi olmaktadır.

Plevra ve perikardda sıvı birikimi ne üzere şikayetlere yol açar, belirtileri nelerdir?

Plevral sıvı birikiminde sıvının ölçüsüne bağlı şikayetler olur. Sıvı ölçüsü az olduğunda rastgele bir şikayeti olmayabilir hastanın. Öksürük, nefes darlığı, göğüs ağrısı (sıvı ölçüsü artınca ağrı azalır), halsizlik üzere şikayetler olabilir.

Perikard sıvısı birikimi (malign perikardiyal efüzyon) plevral sıvı birikiminden daha önemli ve hayatı tehdit eden semptomlara yol açabilir. Genelde plevral efüzyon ile birliktedir lakin bazen yalnızca perikardial efüzyon olabilir. Hafif perikard sıvısı olan hastalarda semptom vermeyebilir lakin yeniden de kalp ritmi artmıştır yani çarpıntı şikayeti vardır. İleri seviye perikard efüzyonlarında nefes darlığı, kalp çarpıntısının çok artması, tansiyon düşüklüğü üzere şikayetler olmakta. Kalp tamponatı dediğimiz kalbin çalışmasına mahzur bir durum olmaktadır. Bu da hayatı tehdit eden bir durumdur.

Bu hastalarda teşhis nasıl konulur?

Göğüs kanserli hastalarda üstte belirttiğimiz şikayetler başladığında kesinlikle göğüs cerrahisi tabibine başvurmaları gerekir. Birinci olarak hastaların öyküleri alınır. Hastalığı hakkında bilgi alınır. Gördüğü tedaviler kıymetlendirilir. Fizik muayenede plevral sıvı olan tarafta akciğer sesleri azalmıştır. Kalp çarpıntısı ve saturasyon düşüklüğü olabilir. Daha sonra radyolojik olarakultrasonografi, direk akciğer grafisi ve tomografi yapılır.Perikard efüzyonu tespiti için BT’ye ek Ekokardiografi yapılır. Ekokardiografide kalp kasılma gücü ve kalbin sıvıdan ne kadar etkilendiği görülür.

Tedavi nasıl yapılır?

Tedavi tespit edilen plevral sıvı ve perikard sıvı ölçüsüne bağlıdır. Plevral aralıkta bulunan sıvı ölçüsü ile perikardial sıvı ölçüsünün tesiri çok farklıdır. Plevrada litrelerce sıvı olabilir çok önemli şikayet yapmayabilir. Perikard içinde 100 cc sıvı artması önemli klinik semptoma yol açabilir.

Perikarddaki sıvı tedavide her vakit öncelikli olmalıdır. Genelde plevral sıvı birikimi ile birebir anda tespit edildiği için tedavi planı birlikte yapılmalıdır.

Minimal plevral sıvı takip edilebilir yahut kolay plevral kateter takılabilir. Orta ve ileri seviye plevral sıvı hastanın genel durumu uygunsa minimal invazif teşebbüs olanVATSile plevral drenaj ve plöredez (akciğer zarı yapıştırma ) süreci yapılmalıdır. Bu süreç esnasında kalıcı plevral kateter de sürecin muvaffakiyetini artırmak için uygulanabilir. Genel durumu VATS’a uygun olmayan hastalara kalıcı plevral kateter takılabilir.

Perikardial sıvı için tedavi seçeneği plevral efüzyon için uygulanan VATS esnasında perikardial drenaj yapılır ve bu esnada perikard penceresi açarak perikardial efüzyonun tekrarlanmasınıengellemekteyiz.

Şayet yalnızca perikardial efüzyon mevcut ise lokal ve genel anestezi altında perikard drenajı uygulanır.

Plevral ve perikardial efüzyonlu hastalarda hem tedavi için hem de sıvı birikiminin tekrarını engellemek için lokal kemoterapikilaçlar uygulamaktayız. Bu süreçle hem sıvı birikimini engellemekte hem de kanser hücrelerine tesir eden kemoterapik ilaçları vermekteyiz zira bu hastalar bazen sistemik kemoterapiyi almakta zorlanırlar.

Bültenler – Son Dakika Haberleri