‘Help Turkey’ kampanyasını inceleyen Profesör Marc Owen Jones: Atılan tweet’lerin büyük bir kısmı sahte hesaplardan

Türkiye 28 Temmuz’da başlayan ve pek çok bölgede meydana gelen yangınlarla mücadelesini aralıksız sürdürürken, sosyal medyada başlatılan “Help Turkey” kampanyası da büyük yankı uyandırdı. Yaklaşık 2.7 milyon tweet’in atıldığı “Türkiye’ye Yardım Edin” kampanyasına ünlü isimler de dahil olmak üzere çok sayıda kullanıcıdan destek gelirken kampanyaya karşı çıkanların sayısı da azımsanmayacak boyutlardaydı.

“PEK ÇOK TWEET FAKE HESAPLARDAN ATILMIŞ”

“Help Turkey” kampanyasıyla ilgili son dönemde yaptığı araştırmayla gündeme gelen ve atılan tweet’lerin önemli bir kısmını inceleyen Katar Hamad Bin Khalifa Üniversitesi’nden Profesör Marc Owen Jones, pek çok tweet’in fake hesaplarından atıldığını, bazı tweet’lerin silindiğini ve bunun farklı bir dijital kampanya ürünü olabileceğini düşündüğünü bir zincir halinde kendi sosyal medya hesabında paylaştı. Yaptığı paylaşımla büyük ilgi çeken Marc Owen Jones, “Help Turkey” kampanyasına yönelik sorularımıza yanıt verdi.

İşte Profesör Marc Owen’ın Haberler.com’dan Esra Öztürk’ün yönelttiği sorulara verdiği yanıtlar;

Katar’dan bize katıldığınız için teşekkürler. #HelpTurkey etiketiyle ilgili yaptığınız araştırmada başlıca neler buldunuz?

“Araştırmalarıma göre #HelpTurkey etiketinde bu etiketi kullanan gerçek kişilerle birlikte şüpheli görünen hesaplarla bir manipülasyon da vardı. Bu hesaplar açıkça etiketi popülerleştirmeye çalışıyordu. Ki bu da neden 2.7 milyon tweet atıldığını ortaya koyuyor.

Bu 2.7 milyon tweetin önemli bir kısmının bot veya sahte hesaplardan atıldığını tespit ettiniz. Kampanyanın ilk hangi hesaptan başlatıldığını tespit edebildiniz mi?

Kampanyanın nereden geldiğiyle ilgili çok net olamayız. Hatta Instagram’dan mı Facebook mu yoksa Twitter’dan mı başlatıldığından bile emin değiliz. Bildiğimiz şu ki kampanyaya Twitter’da pek çok gerçek kişi katıldı, ünlüler de dahil. Tabii bu da kampanyanın trend olmasını sağladı. Bu tarz kampanyalarda manipülasyonun ne zaman geleceğini bilememek ilginç bir sorundur. Bir manipülasyonla başlasa da gerçek kişiler katılınca organik ve doğal hale gelir. Bazen de dış unsurlar veya bazı insanlar var olan bir etikete katılır. Bu da meşrudur ve belirli bir mesajı güçlendirir. Bu soruların yanıtını bilmek zorunda değiliz. Çünkü bu etikette gördüğümüz sorunlardan biri ve bu mesele şüpheli mesajların sıklıkla tweetlerini silmesi, hesap ismini değiştirmesi. Bu iz sürmeyi zorlaştırıyor. Ayrıca belirli bir kampanyayı kimin, nerede, ne zaman başlattığı bilgileriyle doğru resmi görmek için veri toplamayı da zorlaştırıyor.

Peki bu tarz kampanyalar olduğunda insanlar ne yapmalı? Çünkü pek çok gerçek kişinin ve fenomenin de bu etikete yazdığını söylediniz. Bir kampanyanın gerçek mi manipülasyon mu olduğunu hangi ipuçlarıyla anlayabiliriz?

Bu sorunun cevabını vermek zor. Çünkü manipülasyonun neleri kapsayacağı ve bu yöndeki bilgiler çok geniş bir spektrum oluşturuyor. Bu yüzden sosyal medya şirketleri “etki kampanyası” tanımını kullanır. Çünkü bir etki kampanyası manipülatif olmak zorunda değildir. Bir etki kampanyası, birilerinin fikrini değiştirmeyi amaçlar. Bu da meşru bir konu için gerçekleştirilebilir. Ben spam türü aktivitelere dikkat ederdim. Bu kampanyada insanların tweetleri kopyalayıp yapıştırdığını gördük. Bunu İngilizce veya İtalyanca, Almanca ve Japonca dillerinde de yaptılar. Aynı mesajları kopyalayıp yapıştırmak mesajın mümkün olduğunca büyük bir kitleyi hedeflediğini gösteriyor. Özü itibarıyla bunda yanlış bir şey olduğunu söylemiyorum. Ancak bu bir spam türü faaliyet olduğu için Twitter politikalarını ihlal ediyor. Ayrıca Twitter’daki etkileşimlerin doğruluğunu azaltıyor.

“KAYNAĞIN KİM OLDUĞU BİLİNMİYORSA KOPYALA YAPIŞTIR YAPILMAMALI”

Bir olayla karşılaştığınızda özellikle de konu politikse tartışmak ve karşılıklı konuşmak, mesajları tekrar etmekten daha faydalıdır. İnsanların internette bilgiye erişirken yapacağı en iyi şey özellikle de kaynağını ve orjinini bilmiyorlarsa ilk başta o hesabın arkasında kimin olduğunu bilmiyorlarsa kopyala yapıştır veya retweet yapmamalarıdır. Mesaj nedir mesele nedir? Bu tarz trendlerdeki problemlerden biri bu. Bölgede gördüğümüz mesele de bu. Bu trendlerin arkasında kim var? Bu kampanyalar organik mi yoksa dijital pazarlama şirketleri tarafından mı başlatılıyor? Sorunlardan biri bu tarz kampanyaların arkasında kimin olduğunu bilmememiz. Kampanyalara destek olurken bir şirket ya da kurum tarafından para ödenmiş bir kampanyaya destek veriyor olabilirsiniz. Yani bunu aklımızda tutmalıyız. Her zaman TT olmuş etiketlere şüpheyle yaklaşın. Bu daima iyi bir kuraldır.”