Yargıtay’dan tüketiciye müjdeli haber: Kontratlarda yer alan haksız kaideler kararsızdır

Yıllardır hayalini kurduğu konutu, bir bankadan çektiği konut kredisiyle alan tüketici, borcu ödeyip tam rahat nefes almak isterken hayatının şokunu yaşadı. Banka, konutu satan kişinin borcu nedeniyle konuta ipotek koydu. Tüketici Mahkemesi’nin yolunu tutan mağdur tüketici, bankanın kazanılmış hak teşkil eden ipotek fek beyanından tek taraflı olarak dönmesinin hukuken mümkün olmadığını lisana getirdi. 284 bin TL bedelli ipotek nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ve ipoteğin fekkine karar verilmesini talep ve dava etti. Davalı, davanın reddini talep etti. Davanın kabulüne hükmeden Mahkeme, davacının davalıya 284 bin TL borçlu olmadığının tespitine, dava konusu taşınmaz üzerinde davalı lehine tesis edilen ipoteğin fekkine karar verdi.

SON KELAMI YARGITAY SÖYLEDİ

Davalı tarafından istinaf kanun yoluna başvuruldu. Bölge Adliye Mahkemesi, davalının istinaf müracaatının kabulüne, incelenen mahkeme kararının yöntem ve yasaya uygun olmadığından kaldırılmasına, karar verdi. Davacı kararı temyiz edince devreye Yargıtay 3. Hukuk Dairesi girdi.

EMSAL NİTELİĞİNDE KARAR

Emsal nitelikteki kararda; davacının dava dışı bir şahıstan ipotekli bir taşınmaz satın aldığına, ipoteğin konuluş nedeninin çekilen konut kredisi olduğuna, taşınmazı devraldıktan sonra ipotek borcunu ödeyerek kapattığına dikkat çekildi. Davacının gerekli tüm harç ve masrafları yatırdıktan sonra davalıdan ipoteğin fekkini talep ettiği hatırlatıldı. Davalının evvel talebini kabul ederek tapu müdürlüğünden ipoteğin fekkini talep ettiğini fakat tapunun eksiklikler nedeniyle bankanın talebini yerine getirmemesi üzerine, banka tarafından dava dışı satıcının bankaya olan farklı borçları olduğu münasebeti ile ipoteğin fekkine yönelik talebinin kabul edilmediği lisana getirildi.

Kararda şöyle denildi:

“Dava tarihi itibariyle yürürlükte olan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 5. unsuru ile kontratlardaki haksız koşul düzenlenmiş olup anılan kanun hususunda ‘Haksız kural; tüketiciyle müzakere edilmeden mukaveleye dahil edilen ve tarafların kontrattan doğan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına alışılmamış düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan kontrat koşullarıdır. Tüketiciyle akdedilen kontratlarda yer alan haksız koşullar kesin olarak kararsızdır. Mukavelenin haksız kaideler dışındaki kararları geçerliliğini korur. Bu durumda mukaveleyi düzenleyen, kesin olarak kararsız sayılan kurallar olmasaydı başka kararlarla mukaveleyi yapmayacak olduğunu ileri süremez.

Bir kontrat kuralı evvelce hazırlanmış ve standart mukavelede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine tesir edememişse, o mukavele koşulunun tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir. Mukaveleyi düzenleyen, bir standart kaidenin münferiden müzakere edildiğini tez ediyorsa bunu ispatla yükümlüdür’ denilmiştir. Somut uyuşmazlıkta; Tapu Müdürlüğünce düzenlenmiş olan ipotek senedinin ‘sözleşme şartları’ başlıklı kısmın 1. hususu, üstte açıklanan yasal düzenlemeler ışığında haksız koşul niteliğindedir. Hal bu türlü olunca birinci derece mahkemesince davanın kabulüne dair verilen karar gerçek olduğundan bölge adliye mahkemesince davalının istinaf müracaatının asıldan reddine karar verilmesi gerekirken bölge adliye mahkemesince yerinde olmayan münasebet ile davalının istinaf başvurusu kabul edilerek kararın kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmesi yöntem ve yasaya ters olup, bozmayı gerektirir. Temyiz edilen kararın davacı faydasına bozulmasına oy birliği ile karar verildi.”

İhlas Haber Ajansı – İktisat Haberleri